Dizi ve film izleme platformu Netflix’de yayınlanan Unorthodox isimli dizi ile Hasidik Yahudilerden haberdar olduk. 18. Yüzyılda Ukrayna’nın batı topraklarında doğarak Doğu Avrupa’da yayılmaya başlayan bu Musevilik inancının günümüzdeki temsilcileri ABD ve İsrail’de yaşıyor.
Hasidik Yahudilik Nedir?
Hasidik Yahudilik, Musevilik inancındaki en katı gruptur. Diğer gruplardan benzersiz özellikleriyle ayrılan bu inanış kendine özgü gelenek ve özelliklere sahiptir. Ailelerde nesiller boyunca korunan ilişkiler, tıpkı sosyolojik bir miras olarak devam eder. 2016 yılı itibariyle, dünyadaki Yahudi nüfusunun %5’lik kısmı Hasidik Yahudilerden oluşmaktadır.
Günümüz Hasidikleri, modern teknolojinin sunmuş olduğu fırsatları kabul etmiyor. Aksine, bu teknolojik yenilikleri insanlığın ahlak yapısını bozan potansiyel tehlikeler olarak nitelendiriyorlar. Grubun içerisinde uyulması gereken birçok katı kural mevcut ve bu kurallar özel hayatın gizliliğinden hayır işlerinin nasıl yapılması gerektiğine kadar geniş bir perspektifte uzanıyor. Hasidik inancının üyeleri ise bütün bu kurallara uymakla sorumlu tutuluyor.
Genel olarak 18 – 19 yaşlarında evlenen Hasidikler’de evlilik kadın ve erkeğin hür iradelerinden ziyade görücü usulü ile gerçekleşiyor. Evlilik sürecinde de katı kurallar uygulanmaya devam ediyor. Gelin ve damadın evliliğe kadar bir araya gelmesi ve kadının kocasının gözlerine bakması da yasaklar arasında bulunuyor.
Hasidik Yahudiliğin Tarihi
Hasidik Yahudilik inancına mensup Yahudiler, kendilerini gerçek Yahudiler olarak tanımlıyor. Diğer Yahudileri ise Yahudilik inancını kirleten, yozlaşmış Yahudiler olarak görüyorlar. 18. Yüzyılda laik eğitimin yaygınlaşması ve Yahudilere yönelik uygulanan bazı kısıtlamalardan dolayı Yahudi toplumu arasında muhafazakarlaşma hareketleri görülmüş ve Hasidik Yahudilik de o dönemde Haham Yisroel önderliğinde ortaya çıkmıştır. Doğu Avrupa’da kendisine binlerce taraftar toplayan bu inanış, Yahudiliğin tekrar doğuşu olarak görülmüş ve ortaya çıktığı dönemde büyük yankı uyandırmıştır.
Hasidik Yahudilik Öğretileri
Bu öğretiler şu temeller üzerine kurulmuştur:
- Beden ile yapılan ibadet yani yemek yemekten kutsal kitabı okumaya kadar olan bütün davranışlar Tanrı rızası için yapılmalıdır.
- Gösterişsiz bir yaşam sürülmelidir. İnanışın önderi Haham Yisroel gösterişli olmadan ve toplumsal yaşamdan kopmadan da ibadet yapılabileceğini söylemiştir.
-
İnanç mensupları Tanrı’yla kaynaşmalı, onun rızası için yaşamalılardır.
