Sabit Ortodontik Tedavi – Sabit Diş Telleri ile tedavi :
Sabit diş telleri, çapraşıklık bulunan dişlerin düzeltilmesi amacıyla tedavinin başlangıcında dişlerin üzerine yapıştır, tüm tedavi süresi boyunca dişlerde
kalır ve tedavi tamamlandığında çıkartılır. Dişlere kalıcı bir şekilde yapıştırılıp tedavi sonuna kadar çıkartılmadıklarından, sabit diş telleri olarak adlandırılırlar. Bu şekilde yapılan ortodontik tedaviye de ‘’ sabit ortodontik tedavi ‘’ adı verilmektedir.
Sabit ortodontik tedavide, dişlere yapıştırılan parçalara ‘’ braket ‘’ adı verilir. Braketler;yapıldığı materyal, dişte yapıştırıldığı bölge ve teknik özelliklerine göre farklılıklar göstermektedir.
Yapıldığı materyale göre:
1- Paslanmaz Çelik ( Metal ) braketler: Sabit ortodontik tedavi tekniği geliştirildiğinden bu yana kullanılmakta olan bu braketler, paslanmaz çelik ağırlıklı olmak üzere çeşitli alaşımlardan yapılmaktadır. Metal görünümlüdürler ve genelde dışarıdan bakıldığında, diğer kişiler tarafından fark edilirler. Bu braketlerin en önemli avantajları arasında; marka ve modeline göre değişmekle birlikte, diş hareketleri sırasında daha az sürtünme göstermeleri ve tedavinin başlangıcında hastaların daha iyi adapte olması gösterilebilir.
2- Seramik ( Porselen ) Braketler: Porselen braketler, ortodontik tedavi sırasında estetik görünüm sağlamak ve diş tellerinin diğer kişiler tarafından fark edilmemesini sağlamak amacıyla geliştirilmiştir. Porselen ağırlıklı olmak üzere, çeşitli bileşimlerden oluşmaktadırlar.Metal braketlerden sonra en sık kullanılan braketlerdendir.
3-Safir Braketler: Estetik braketler sınıfında yer alan bu braketler, safir maddesi ve diğer bileşimlerden yapılmışlardır. Tamamen şeffaf görünümdedirler.
4- Kompozit( Plastik )Braketler: Kompozit braketler de estetik braketler sınıfında yer almaktadır. Dışarıdan bakıldığında daha az belli olurlar. Seramik braketlere göre bir miktar fiyat avantajı göstermektedirler.
4-Titanyum Braketler: Metal braketlere benzerler. Daha mat görünümlüdürler. Özellikle nikel (metal) alerjisi bulunan hastalara uygulanır.
5- Altın braketler: Altın alaşımından yapılan braketlerdir. Bu braketler nikel alerjisi bulunan hastalarda tercih edilebilir. Bazı hastalar, altın görünümünden dolayı bu braketleri tercih etmektedirler.
Dişe yapıştırıldığı bölgeye göre braketler:
1- Vestibül teknik: Klasik olarak yıllardan beri kullanılan, dişlerin ağızda görünen ön yüzeylerine yapıştırılan braketlerin tümü bu sınıfa girmektedirler. Metal, porselen veya diğer alaşımlardan yapılmış olabilirler. Bu teknikte kullanılan braketler tedavi tekniğine, firmaya veya modeline göre yapısal bir takım değişiklikler gösterebilirler.
Vestibül teknikte kullanılan braketler; tedavi başlangıcında ortodonti uzmanı tarafından tek tek direkt olarak yapıştırılabildiği gibi ( directbonding ), öncesinde hastadan ölçü alınarak ve bir laboratuvar çalışmasının ardından, şeffaf bir dişlik yardımıyla hepsi bir arada ve aynı anda yapıştırılabilirler. Bu yapıştırma tekniğine indirekt yapıştırma ( indirectbonding ) adı verilmektedir.
2- Lingual teknik: Lingual teknik, braketlerin dişlerin ağız içinde yer alan iç yüzeylerine yapıştırılmasıyla uygulanır. Lingual teknikte, dişlerin ön yüzünde braketler bulunmamaktadır. Dışarıdan bakan birinin, hastada tel olduğunu anlaması çok zordur.Lingual teknik braketleri genellikle indirekt yapıştırma sistemiyle yapıştırılırlar. Hastadan ölçü alınıp, alınan ölçünün lazerle taranmasından sonra, kişiye özel lingual braketleri yapılan sistemler de bulunmaktadır. Bu sistemler braketlerin en etkili şekilde dişe hareket vermesini sağlarlar. Altın alaşımlı olanları da mevcuttur.
Teknik özelliklerine göre braket sistemleri:
1- Hızlı diş teli tekniği ( Fastbraces ) : Hızlı diş telleri üçgen şeklinde tasarımı sayesinde dişlere yapıştırıldıklarında, dişler arasında daha geniş bir mesafede yer alırlar. Bu sistemde kullanılan diş teli çok esnek olduğundan dolayı dişlere çok az miktarda kuvvet iletilmektedir. Bu sayede dişler, kökleriyle birlikte, hızlı bir şekilde diş dizisindeki normal yerlerini alırlar. Fastbraces braketlerinde metal ve seramik ( estetik ) seçenekleri bulunmaktadır.Fastbraces hızlı diş teli tekniği brkaet ve tel yapısı sayesinde ortodontik tedavi süresini 5 ila 12 gibi kısa bir süreye indirmektedir.
2- Kapaklı braketler: Bu braketlerin ön yüzlerinde açılıp kapanabilen bir kapak sistemi bulunmaktadır. Bu kapak sistemi, braketlerin içinden geçen telin üzerinin kapaklarla kapatılmasını sağlar. Bu sayede sürtünme azaltılabilmektedir. Dişlerin ilk seviyelenme safhası bu braketlerle daha hızlı olabilmektedir. Kapaklı braketlerin metal ve seramik yapıda olanları mevcuttur.
3- MBT braketler: Bu braketler; braketlerin kalınlıkları, taban eğimleri, ortadaki yarıklarının eğimi ve iç açılandırılması itibarıyla özel değerler taşırlar. Braket sistemi ismini geliştiricilerinin adlarının baş harflerinden almaktadır.
4- Roth braketler: Dr. Roth’un geliştirdiği teknik özellikleri taşıyan ve günümüzde de yaygın olarak kullanılan braket sistemidir. Hemen hemen her türlü materyalden yapılan braketlerde kullanılabilmektedir.
5- Alexander braketleri: Dr. Alexander tarafından geliştirilen braket sistemidir.
6- Edgewise braketler: Edgewise braketler, geliştirilen ilk sabit braketler arasında olup, braketlerin kalınlıkları, ortadaki yarıklarının açıklıkları ve eğimleri her braket için aynı ve standarttır. Bu tarz braketler günümüzde çok az kullanılmakta olup, içinden geçirilen tellerde, doktorun seri bir takım bükümler yapmasını gerektirir. Bu işlemler klinik olarak vakit alan işlemlerdir.
7- Begg tekniği: Ortodontik tedavi tarihinde bir dönem kullanılmış olan bu braketler günümüzde pek kullanılmamaktadır.
